گنج تاریخ ما - سعدی - آخر نگاهی باز کن وقتی که بر ما بگذری

سید عباس جعفری

۱۳۸۷/۰۲/۱۶ - ۲۲:۳۶:۴۶

چون در نماز استاده‌ام گویی به محراب اندری
پاسخ: با تشکر از شما ضبط تصحیح فروغی «به محرابم دری» است و «به محراب اندری» را به عنوان بدل آورده.

محسن

۱۳۹۰/۰۸/۰۲ - ۱۴:۱۱:۰۶

اینک لبان چون عقیق

الف

۱۳۹۱/۰۵/۳۰ - ۱۴:۵۶:۵۴

آتش ز لعلت می جهد صحیحه. از نعلش آتش می‌جهد تعبیر سخیفیه که در زبان و ادبیات سعدی نمی‌گنجه.

مهدی

۱۳۹۱/۱۲/۰۶ - ۲۳:۲۲:۲۰

در بیت سوم :"صورت" همان "روی "است و کسره ی هم زاید است!این بیت از سعدی ست و چنین تکراری بعید می نماید از سعدی باشدبیت شاید به این صورت هم درست باشد:صورتگر ِ دیبای چین، گو صورت ِ یارم ببین یاصورتی بر کش چنین، یا توبه کن صورتگری

آرش

۱۳۹۱/۱۲/۲۶ - ۰۷:۲۲:۳۸

ببخشید ولی صورت به معنی کیفیت و یا چگونگی هم معنی میده دلیل اینه و میتونید با دوبار کلیک روی واژه تو لغت نامه دهخدا هم ببینید

آرش

۱۳۹۱/۱۲/۲۶ - ۰۷:۴۱:۱۳

بازم ببخشید ولی می تونید در مورد نعل و مخصوصا جرقه ای که از بر خورد نعل تولید میشه هم تحقیق کنید حتی تو قرآن هم ازش یاد شده و باز معنی نعل در آتش کردن یعنی بی قرار کردن

علی

۱۳۹۳/۱۲/۱۷ - ۰۹:۴۸:۴۲

با عرض خسته نباشید؛در بیت پنجم(5) مصرع اول(1) ، کلمۀ آخر ""داستان"" است که بصورت "دلستان" نوشته شده و هنگام قرائت نیز تناقض ایجاد مینماید...با تشکر اگر تصحیح گردد!

سجاد

۱۳۹۵/۰۳/۱۶ - ۱۷:۳۵:۲۳

پیشنهاد میکنم آهنگِ چه کسی از آلبوم صفرِ شخصیِ محسن نامجو رو گوش کنید. بیتِ صورتگر دیبای چین... اون تو خونده شده!

۷

۱۳۹۵/۱۱/۰۹ - ۱۶:۳۹:۵۷

دیگر نمی‌دانم طریق از دست رفتم چون غریقآنک دهانت چون عقیق از بس که خونم می‌خوریسرخی دهان و لب تو از خون من استعقیق=نار سنگ-لالاز سنگهای سیلیسی که پس از پرداخت در ساخت نگین انگشتر بکار میرودعقیق سرخ یا جگری بهترین گونه آن باشد.عقیق مذاب=اشک خونین،باده سرخعقیق ناب=لب سرخ یار

۷

۱۳۹۵/۱۱/۰۹ - ۱۷:۲۵:۲۸

ز ابروی زنگارین کمان گر پرده برداری عیانتا قوس باشد در جهان دیگر نبیند مشتریمشتری=زئوس-برجیسزاوش-ژوپیتر و ...اورمزد(هرمز)پنجمین و بزرگترین سیاره منظومه خورشیدی که هر 12 سال یک بار به گرد خورشید میچرخد و جرم آن یکهزارم جرم خورشید است و در قیاس با زمین،هزار زمین در آن جا میشود.به همراه زهره(ناهید) سعدین گویند و سعد السعود و بخت باز و طالع نیک و فرخنده را به آن نسبت دهند.قوس=نهمین برج از برج‌های دوازده‌گانه که کمان و کمان گردون نیز گویند که ستاره هایش شکل مرد تیرانداز فرض شده است و در مصرع نخست به آن اشاره شده است:ز ابروی زنگارین کمان گر پرده برداری عیاناگر از ابروی زنگارین کمان خود آشکارا روبند را برداری هر اندازه قوس(کمان ابروی) در جهان باشد مشتری پیدا نمیشود و این کمان ابروی تو باشد که بخت را باز میکند و کس به قوس مشتری(ابرو کمان های دیگر) نگاه هم نمیکند.زنگار=مس زنگ زدهزنگارین=به رنگ زنگار=سبز مایل به آبی

۷

۱۳۹۵/۱۱/۰۹ - ۱۸:۱۰:۰۷

از نعلش آتش می‌جهد نعلم در آتش می‌نهدگر دیگری جان می‌دهد سعدی تو جان می‌پروریآتش نعل=اسب تندرونعل در آتش نهادن:1. انداختن نعل اسب در آتش؛ عملی که افسونگران انجام می‌دادند و برای حاضر ساختن کسی که در سفر بود نام او را بر نعل اسب می‌نوشتند و در آتش می‌انداختند و افسون می‌خواندند و معتقد بودند که آن شخص در هرکجا که باشد بی‌قرار می‌شود و فوراً حرکت می‌کنداز نعلش آتش می‌جهد نعلم در آتش مینهد=شتابان و آتشین از من میگذرد و من بیقرار بیقرار میشومگر دیگری جان می‌دهد سعدی تو جان می‌پروریای سعدی بدان که در ره عشق چون دیگران جانت نمیدهی بلکه با این کار جان خویش را پرورانده ای و جانت تازه میشود.

Sep

۱۳۹۵/۱۱/۱۰ - ۰۰:۰۰:۲۸

دوست عزیز همون کلمه دلستان درسته...منطور اینه که سرو هم بلند بالاست ولی صورت زیبا نداره

مسعودنخعی

۱۳۹۶/۰۱/۱۲ - ۱۷:۴۰:۱۴

باسلام.ابن بطوطه،سیاح وجهانگرمشهورقرن هشتم هجری،درسفرنامه خودکه باترجمه بسیارروان استاد محمدعلی موحددرایران چاپ شده است،می نویسدهنگام سفربه چین ملاحان چینی رادیدم که این اشعاررابه زبان فارسی می خواندند.وسپس این بیت سعدی راکه ازآنهاشنیده نقل می کند که (تادل به مهرت داده ام دربحرغم افتاده ام/چون درنماز استاده ام گویی به محراب اندری)البته همانطورکه توجه فرمودید ضبط صحیح مصراع اول به همین صورت که نقل شد،می باشدو(دربحرفکرافتاده ام)صحیح نیست.

۷

۱۳۹۶/۰۳/۱۲ - ۱۳:۲۶:۴۰

دوستانی که کاربر گوگل کروم یا اپرا هستند برای تنظیم فونت و پس زمینه دلخواه میتوانند از این افزونه بهره گیرند: پیوند به وبگاه بیرونیSize: 192KiB

حسین

۱۳۹۶/۰۳/۱۲ - ۱۴:۰۴:۲۲

ممنون.عالی شدخیلی خوبه و به خصوص فونت رو پر رنگ کردم و درشت و روشنی زیاد رو کم کردم.دمت گرم

فرخ مردان

۱۳۹۶/۰۳/۲۳ - ۲۳:۲۰:۲۸

@7:زنگارین در اینجا ظاهرا به معنای تیره آمده. ابرو که سبز نمیشه!

۷

۱۳۹۶/۰۳/۲۴ - ۰۳:۰۳:۲۴

یکی از آرایشهای زنان تا گذشته نه چندان دور سبز کردن ابرو و چانه بوده که بسار هم زبیاست و به ویژه سبز کردن ابرو اگر با استادی انجام شده باشد کم کم 20 درصد زیباتر میکند.همدان،خوزستان و فارس دیده امامروزه تتو یا تاتو میگویند.

فرخ مردان

۱۳۹۶/۰۳/۲۹ - ۱۰:۳۷:۰۲

من خودم لرهستم. تتو که سبز نیست که ! مگر به قوت ماستمالی!! اون 20% ات هم خنده دار بود.آمار گرفتی؟

مهرناز

۱۳۹۶/۰۵/۰۲ - ۱۸:۳۷:۴۴

ممکنه معنای بیت اخر رو توضیح بدید؟پیشاپیش سپاسگزارم

۷

۱۳۹۶/۰۶/۲۳ - ۱۰:۴۶:۵۴

هر کس که دعوی می‌کند کو با تو انسی می‌کنددر عهد موسی می‌کند آواز گاو سامریدر این بیت که سعدی آن را خطاب به معشوق میگوید از یک سو بیان خود اوست و به توان خود در سخنسرایی مینازد و میلافد.واژه درست هم انشی است که ممال انشا میباشد و به معنی سخن پردازی و از خود چیز گفتن چنانکه زمانی که دانش آموز بودیم و انشا مینوشتیم یعنی سخن پردازی میکردیم و از خود سخن در می آوردیم چه جور هم!هر کس که دعوی میکند که در سخن پردازی با تو برابری میکند در عهد موسی آواز گاو سامری سر میدهد.شریفتر سخنی مردم است، کاین نامهز بهر این سخنان کرد کردگار انشیناصر خسروهمیشه تا که گشاید ورق دبیر بهارکند هوا قلم ،خارِ تیز انشی را.سلمان

۷

۱۳۹۶/۰۶/۲۳ - ۱۰:۵۹:۵۹

ابن بطوطه در سفرنامه خود گوید:«وقتی به شهر والخنسا (هانگ شو) وارد شدم، امیرالامرای چین مرا به خانه‌اش دعوت کرد و مهمانی ترتیب داد و برخی معتمدین و بزرگان شهر را به این مهمانی فرا خواند. در مدت سه روزی که در منزل این امیر مهمان بودم، امیر والخنسا، آشپزهای مسلمان را به خدمت گرفت و در مدت حضورم در خانه وی غذاهای متنوعی طبخ شد.» زمانی که قصد ترک منزل امیر والخسنا را داشتم، وی فرزندش را با گروه ما روانه خلیج‌فارس کرد. در این سفر مطربان و موسیقدانانی امیرزاده را در سفر همراهی کردند. در کشتی ما جشن و سوری برپا شد و شعر و آوازهایی از سوی همراهان امیرزاده به چینی، فارسی و عربی خوانده شد. امیرزاده از شنیدن آوازهای فارسی به اشتیاق آمده بود. آنها شعری به فارسی می‌خواندند، امیرزاده درخواست تکرار آن شعر را کرد و آنها نیز درخواست وی را چندین بار اجابت ‌کرد.زمانی که همراهان موسیقدان شعر فارسی مورد درخواست امیرزاده را تکرار کردند، بنده نیز آن را آموختم. شعر مضمون عجیبی داشت: «تا دل به محنت دادی در بحر فکر افتادی/ چون در نماز ایستادی گویی به محراب اندری»

شمس شیرازی

۱۳۹۶/۰۶/۲۳ - ۱۳:۵۶:۲۶

بدین روایت نیز دیده و شنیده شده است : صورتگر نقاش چین، رو صورت یارم ببینیا صورتی برکش چنین ، یا ترک کن صورتگریو خداوند آگاهترین است.

حمیدرضا

۱۳۹۶/۱۱/۰۶ - ۰۲:۳۰:۴۷

نکته مهم در مورد سفرنامه ابن بطوطه فاصله زمانی او با سعدی است (او متولد 705 هجری قمری حدود 10 الی 15 سال بعد از وفات سعدی است) و نکته دیگر آن که طبق نقل دکتر محمدعلی موحد (مترجم سفرنامه ابن بطوطه) این مکان (خنسا) در ساحل شرقی چین است که فاصله جغرافیایی زیادی با شیراز و ایران دارد. از این جهت شعر سعدی در کمتر از یک قرن در دورترین نقاط شناخته شده بوده و نفوذ فرهنگ ایرانی و زبان فارسی تا آنجا بوده.متن ترجمه فارسی دکتر موحد (جلد دوم سفرنامه ابن بطوطه صفحه 305) به شرح زیر است:«امیر بزرگ «قُرطَی» که امیرالامرای چین است ما را در خانهٔ خود مهمان کرد و دعوتی ترتیب داد که آن را «طوی» می‌نامند و بزرگان شهر در آن حضور داشتند. در این مهمانی آشپزهای مسلمان دعوت کرده بودند که گوسپندها را ذبح کرده غذاها را پختند. این امیر با همه عظمت و بزرگی که داشت به دست خود به ما غذا تعارف می‌کرد و قطعات گوشت را به دست خود از هم جدا می‌کرد و به ما می‌داد. سه روز در ضیافت او به سر بردیم هنگام خداحافظی پسر خود را به اتفاق ما به خلیج فرستاد و ما سوار کشتی شبیه حراقه شدیم و پسر امیر در کشتی دیگری نشست، مطربان و موسیقی‌دانان نیز با او بودند و به چینی و عربی و فارسی آواز می‌خواندند. امیرزاده آوازهای فارسی را خیلی دوست می‌داشت و آنان شعری به فارسی می‌خواندند، چند بار به فرمان امیرزاده آن شعر را تکرار کردند چنان که من از دهانشان فرا گرفتم و آن آهنگ عجیبی داشت و چنین بود:تا دل به محنت داده‌امدر بحر فکر افتاده‌امچون در نماز استاده‌امگویی به محراب اندری»متن عربی به نقل از اینجا به این شرح است:ذکر الامیر الکبیر قرطیوضبط اسمه بضم القاف وسکون الراء وفتح الطاء المهمل وسکون الیاء، وهو أمیر أمراء الصین أضافنا بداره وصنع الدعوة ویسمّونها الطّوی ، بضم الطاء المهمل وفتح الواو، وحضرها کبار المدینة وأتی بالطباخین المسلمین فذبحوا وطبخوا الطعام، وکان هذا الامیر علی عظمته یناولنا الطعام بیده ویقطع اللحم بیده، وأقمنا فی ضیافته ثلاثة أیام، وبعث ولده معنا إلی الخلیج فرکبنا فی سفینة تشبه الحرّاقة، ورکب ابن الامیر فی أخری ومعه اهل الطرب وأهل الموسیقی، وکانوا یغنون بالصّینی وبالعربی وبالفارسی وکان ابن الامیر معجبا بالغناء الفارسی فغنوا شعرا منه وأمرهم بتکریره مرارا حتی حفظته من أفواههم وله تلحین عجیب وهو.تا دل بمهرت داده أم در بحر فکر افتاده أم ... جون در نماز ایستاده کویی بمحرابم دری

حمید

۱۳۹۷/۱۰/۱۳ - ۰۱:۱۱:۳۶

سلام در خصوص بیت سوم :در جایی اینگونه دیدم :صورتگر زیبای چین گو صورت درویش بین یا صورتی برکش چنین ، یا توبه کن صورتگری که بسیار روان و به معنی نزدیک تر است

گویان

۱۳۹۸/۰۶/۰۵ - ۱۵:۰۴:۴۳

در متن جناب محمدی اشاره به نام جشن (طوی) در سفرنامه ابن بطوطه شده استقشقاییها جشنهای مربوط به عروسیرا ” طوی” میگویند

رستم وهاب زاده

۱۳۹۹/۱۰/۱۹ - ۰۱:۳۱:۲۶

از نعلش آتش می‌جهد نعلم در آتش می‌نهدگر دیگری جان می‌دهد سعدی تو جان می‌پروریاز لعلش آتش می جهد نعلم بر آتش می نهد

سعدی

غزل شمارهٔ ۵۴۲

تصاویر و صوت

نظرات

سید عباس جعفری

محسن

الف

مهدی

آرش

آرش

علی

سجاد

۷

۷

۷

Sep

مسعودنخعی

۷

حسین

فرخ مردان

۷

فرخ مردان

مهرناز

۷

۷

شمس شیرازی

حمیدرضا

حمید

گویان

رستم وهاب زاده