شما اینجا هستید :
سعدی

سعدی

غزل شمارهٔ ۵۶۷

۱

اگر به تحفه جانان هزار جان آری

محقر است نشاید که بر زبان آری

۲

حدیث جان بر جانان همین مثل باشد

که زر به کان بری و گل به بوستان آری

۳

هنوز در دلت ای آفتاب رخ نگذشت

که سایه‌ای به سر یار مهربان آری

۴

تو را چه غم که مرا در غمت نگیرد خواب

تو پادشاه کجا یاد پاسبان آری

۵

ز حسن روی تو بر دین خلق می‌ترسم

که بدعتی که نبوده‌ست در جهان آری

۶

کس از کناری در روی تو نگه نکند

که عاقبت نه به شوخیش در میان آری

۷

ز چشم مست تو واجب کند که هشیاران

حذر کنند ولی تاختن نهان آری

۸

جواب تلخ چه داری بگوی و باک مدار

که شهد محض بود چون تو بر دهان آری

۹

و گر به خنده درآیی چه جای مرهم ریش

که ممکن است که در جسم مرده جان آری

۱۰

یکی لطیفه ز من بشنو ای که در آفاق

سفر کنی و لطایف ز بحر و کان آری

۱۱

گرت بدایع سعدی نباشد اندر بار

به پیش اهل و قرابت چه ارمغان آری

تصاویر و صوت

کلیات سعدی به تصحیح محمدعلی فروغی، چاپخانهٔ بروخیم، ۱۳۲۰، تهران » تصویر 928
کلیات سعدی مصور و مذهب نسخه‌برداری شده در ۹۳۴ هجری قمری شیراز » تصویر 673

نظرات

user_image
عادل مجدی ساروی
۱۳۹۳/۱۱/۳۰ - ۱۹:۵۵:۱۰
ترا چه غم که یکی در غمت نگیرد خواب تو پادشاه کجا یاد پاسبان آری
user_image
جلال
۱۳۹۴/۱۱/۱۳ - ۰۴:۵۲:۱۳
معنی بیت کس از کناری در روی تو نگه نکندکه عاقبت به شوخیش دریعنی چی؟ کسی می داند؟ ممنون
user_image
سمانه ، م
۱۳۹۴/۱۱/۱۳ - ۰۷:۳۶:۳۸
جلال گرامیکس از کناری در روی تو نگه نکندکه عاقبت نه به شوخیش در میان آریاغلب اشعار عاشقانه ی سعدی در مدح نگار زمینی ست از جمله همین غزلبه زبان خودمانی درین بیت می گوید : کسی نیست که حتی سرسری به تو نگاه کند و جمال و زیبایی تو اورا گرفتار نکندکنار و میان را مثل محیط و مرکز دایره می توان تصور کرد که هرکس در خط دایره به مرکز نگاه کند جذب می شوددر بیت قبل نیز خوش به تصویر می کشدز حسن روی تو بر دین خلق می‌ترسمکه بدعتی که نبودست در جهان آریشاد زی شاد
user_image
بابک
۱۳۹۴/۱۱/۱۳ - ۰۷:۴۵:۳۶
جناب جلال گرامی،که عاقبت نه به شوخیش....این نه در اینجا مهم است و شوخی را نفی می کند، یعنی که:هر کسی که از کناری در روی تو نگاه بکند، تو نه که به شوخی او را در میان (جمع) آوری ( و خود اشاره به مسخره و مضحکه آن شخص دارد)بلکه،او را بر عکس شوخی، مسخرگی، مضحکه قرار دادن... از روی صدق در میان (بغل) می گیری
user_image
جلال
۱۳۹۴/۱۱/۱۴ - ۰۸:۰۲:۴۲
ممنونم از شما خوبان. لطف کردید و استفاده کردم.
user_image
حامد
۱۳۹۵/۰۲/۱۰ - ۱۸:۱۸:۳۶
معنی بیت دوم رو ممنوم میشم اگر کسی میدونه ...
user_image
گمنام
۱۳۹۵/۰۶/۰۱ - ۰۹:۲۵:۵۹
درود،در بیت کس از کناری در روی تو نگه نکندکه عاقبت ، نه به شوخیش ( به شوخی اش ) در میان آری. میفرماید هر که از هر گوشه و کناری تو را ببیندسرانجام ، با شوخی ( دلبری، طنازی ) خود، وی را به میان می آوری.
user_image
گمنام
۱۳۹۵/۰۶/۰۱ - ۱۰:۲۵:۰۹
و، در میان آوردن به گمانم به دام انداختن است
user_image
بابک چندم
۱۳۹۵/۰۶/۰۲ - ۱۸:۵۸:۵۷
گمنام جان،به گمانم که هر سه ما (شما و بنده و خانوم سمانه) به خطا رفته ایم که نگاه نکند را برابر نگاه بکند آورده ایم؟؟؟و به نظر می آید که این یکی از شاه بیتهای سعدیست که آنرا چند گونه می توان تعبیر کرد.یکی دیگر از این تعبیرات:کنار به معنی گوشه است...عاقبت نِه (ه ساکن و کشیده) به معنای نه در عاقبت یا پایان، که عکس آن... به شوخیش یعنی از بابت شوخی او یا از بابت بی پروایی، بی شرمی، بی حیایی، گستاخی او... در میان آوردن یعنی مطرح کردن، مطرح ساختن در اینجا رسوا و انگشت نما کردن...و دو دیگر اگر در میان آوردن برابر در میان گرفتن باشد یعنی در آغوش گرفتن، بغل کردن...مصراع نخست:کَس از کناری در روی تو نگه نکندکَس گوشه چشمی به تو نیاندازد، یعنی به تو بی محلی و بی اعتنایی کندمصراع دوم:که عاقبت نِه به شوخیش در میان آری1-که نه در عاقبت (زودتر از آن) از بابت این بی پروایی و گستاخی او را مطرح (رسوا، انگشت نما) می سازی...2- که عاقبت نه از بابت گستاخی و بی شرمیش، (ولیکن) او را در آغوش می گیری...در بیان نخست یعنی او را از بابت گستاخی اش رسوا می کنی...و در دومی یعنی از گستاخیش می گذری و مورد لطف و عنایت و محبت خود قرار می دهی...
user_image
گمنام-۱
۱۳۹۵/۰۶/۰۳ - ۰۵:۴۹:۲۸
گمان نمی برم بابک جان،به شوخیش در میان آوردن ، اورا با شوخی (دلبری) به میان آوردن است، به دام انداختن استهرآن کس که به تو نگهی اندازد سرانجام شوخی و دلبری تو به دامش می افکند، مگر که چشم نظر بسته بدارد.
user_image
بابک چندم
۱۳۹۵/۰۶/۰۳ - ۰۹:۲۰:۴۸
گمنام جان،به شوخیش که یعنی شوخی او و نه شوخی تو... اگر که صحبت از شوخی تو بود آنگاه می باید به شوخیت را می آورد....ضمن آنکه نگه نکند نگاه نکردن است و نه نگاه کردن...از کناری به تو نگه نکند یعنی که گوشه چشمی بر تو نیاندازد، یا به عبارتی تو را ارزش ننهد که همین شوخی او یا گستاخی و بی شرمی "او" را می رساند.مخلص همچنان بر آنچه که آوردم پایبندم...
user_image
گمنام-۱
۱۳۹۵/۰۶/۰۴ - ۰۷:۳۳:۳۷
بابک گرامی، من دو نکته می بینم؛نخست مانای شوخی است، که در این بیت به گمان من دلبری و طنازی است. ( ونه گستاخی و بی شرمی) دو دیگر ضمیر ملکی " شین " است که اینجا به جای "او ، سوم کس" نشسته است.( ضمیر مفعولی) به شوخیش = به شوخی او را بر من ببخشایید، و پیوسته شاد و تندرست بوید.
user_image
۷
۱۳۹۶/۰۴/۱۶ - ۰۹:۳۱:۲۱
کس از کناری در روی تو نگه نکندکه عاقبت نه به شوخیش در میان آری؟این بیت در اصل به گونه تعجب و پرسش است:کس از کناری در روی تو نگه نکند که عاقبت نه به شوخش در میان آری!؟کسی خود را دور نگه دارد و تو را ننگرد که سرانجام مانند دیگران اسیر نگاه نشود!؟و در بیت بعدی میگوید باز هم امکان ندارد که در نهان و خلوت شخص هم می تازی
user_image
nabavar
۱۳۹۶/۰۴/۱۷ - ۰۰:۰۷:۵۲
دوستاناین همه نوشتید ، ولی یک نکته مرا معلوم نشد :کس از کناریِ در ، روی تو نگه نکندیا :کس از کناری ، در روی تو نگه نکندکه دومی به نظر درست تر است که با نظر سمانه خانم مطابقت داردممنون
user_image
مجید۲۸
۱۳۹۹/۰۴/۰۸ - ۰۸:۰۶:۴۲
کس از کناری در روی تو ......این بیت حکایت از کسانی دارد که زیرکانه و از زاویه ای که محبوب متوجه نشود نظاره گر محبوب میشوند چون میترسند که حب آنها برملا شده و رسوا شوندکسی اگر از کناری در به تو نگاه کند و تو متوجه بشوی با شوخی و دلبری او را به سمت جمع می کشانی وچون همه میفهمند که او نظاره گر تو بوده ممکن است رسوا شود.احتمالآ نگاه کردن از کناری در یک جور دید زدن غیر عرف محسوب می شده است.
user_image
فاطمه
۱۳۹۹/۰۵/۲۰ - ۰۸:۳۱:۱۶
درود به دوستان اهل شعربه نظر مصرعِ : کس از کناری در روی تو نگه نکند، جمله ی دعایی است به این معنا که خدا نکند که کسی تورا زیرچشمی(یا از گوشه ای) نگاه کنه، چرا که باعث رسوایی اش میشیکه عاقبت نه به شوخیش در میان آریکه سرانجام با طنازیت به دام میندازی اشپاینده باشید