سعدی

سعدی

غزل شمارهٔ ۶۰۰

۱

صاحب نظر نباشد در بند نیک نامی

خاصان خبر ندارند از گفت و گوی عامی

۲

ای نقطه سیاهی بالای خط سبزش

خوش دانه‌ای ولیکن بس بر کنار دامی

۳

حور از بهشت بیرون ناید تو از کجایی

مه بر زمین نباشد تو ماه رخ کدامی

۴

دیگر کسش نبیند در بوستان خرامان

گر سرو بوستانت بیند که می‌خرامی

۵

بدر تمام روزی در آفتاب رویت

گر بنگرد بیارد اقرار ناتمامی

۶

طوطی شکر شکستن دیگر روا ندارد

گر پسته‌ات ببیند وقتی که در کلامی

۷

در حسن بی‌نظیری. در لطف، بی نهایت

در مهر بی ثباتی در عهد بی دوامی

۸

لایق‌تر از امیری در خدمتت اسیری

خوش‌تر ز پادشاهی در حضرتت غلامی

۹

ترک عمل بگفتم ایمن شدم ز عزلت

بی چیز را نباشد اندیشه از حرامی

۱۰

فردا به داغ دوزخ ناپخته‌ای بسوزد

کامروز آتش عشق از وی نبرد خامی

۱۱

هر لحظه سر به جایی بر می‌کُند خیالم

تا خود چه بر من آید زین منقطع لگامی

۱۲

سعدی چو ترک هستی گفتی ز خلق رستی

از سنگ غم نباشد بعد از شکسته جامی

تصاویر و صوت

کلیات سعدی به تصحیح محمدعلی فروغی، چاپخانهٔ بروخیم، ۱۳۲۰، تهران » تصویر 948
کلیات سعدی مصور و مذهب نسخه‌برداری شده در ۹۳۴ هجری قمری شیراز » تصویر 599

نظرات

user_image
محسن اصلانی
۱۳۹۳/۰۱/۲۹ - ۱۲:۰۱:۵۳
این شعر از زیباترین اشعار آهنگین شیخ اجل می باشد.
user_image
محمد
۱۳۹۴/۰۶/۲۹ - ۰۵:۳۸:۳۱
سلام به احتمال زیاد این بیت این گونه باید باشد لایق تر از امیری در خدمتت اسیری
user_image
۷
۱۳۹۶/۰۲/۰۳ - ۰۴:۲۱:۵۳
ای نقطه سیاهی بالای خط سبزشخوش دانه‌ای ولیکن بس بر کنار دامیسعدی شیفته خال و خط و بناگوش بوده.خال مخاطب استدام=گیسونقطه سیاه=خالخط سبز: موی نرم صورت نوجوان لایقتر از امیری در خدمتت اسیریلایقتر از امیر بودن در خدمتت اسیر بودن است و نیمه دوم بیت بیانگر این سخن است:خوشتر ز پادشاهی در حضرتت غلامیحضرت=حضور
user_image
زارع
۱۳۹۶/۰۲/۰۳ - ۰۸:۴۸:۲۸
خدمت شما عارضم بناگوش حرف نداره با مغز و شیراز از قدیم ندیما شهر کله پاچه بوده سعدی هم خوشکله بوده ایضا حافظ.ولی پاچه خوردن ندارهگویا کله غذای مردان بهشتیه
user_image
حمیدرضا
۱۳۹۶/۱۱/۰۵ - ۱۲:۱۹:۳۹
مصرع اول بیت هشتم در متن چاپی تصحیح فروغی کلیات سعدی انتشارات امیرکبیر 1386 به این صورت آمده:«لایقتر از امیری در خدمتت امیری»در پاورقی عنوان شده:«در نسخ قدیمی و معتبار به اتفاق «در خدمتت اسیری» و «در خدمتت غلامی». بعضی نسخ متأخر و نسخ چاپی مطابق متن است.»پاورقی به احتمال قوی به «حضرت» در مصرع دوم اشاره دارد و بنا به قرینه آن که ضبط نسخ متأخر را بر نسخ قدیمی ترجیح داده به نظر من «امیری» دوم اشکال چاپی است و «اسیری» بوده است، چون نسخ متأخر اغلب شامل تغییراتی هستند که به مذاق کاتبان خوشتر می‌آمده و کاتبان متأخر چنین ضبط عجیبی را حتی اگر اصالت داشته باشد تغییر می‌دهند!
user_image
۷
۱۳۹۶/۱۱/۰۵ - ۱۳:۱۴:۳۴
درباره اینکه کله پاچه خوراک مردان بهشتی است من که تا کنون نشنیده بودم ولی کسی چه میداند شاید یک شیرازی دور از وطن کله مشد و چرب و چیلی برای دوستان بار گذاشته و تیار کرده که با خوردنش به مثال این سخن شیخ که "به حدیث درنیایی که لبت شکر نریزد" یکی زان میان به وجد آمده و فرموده باشد: هذا مأکول فی الجنات نعیم" فی المثل! چه از اینگونه حدیث بنی امیه و بنی عباس و دیگران کم به خورد امت ندادند.
user_image
۷
۱۳۹۶/۱۱/۰۵ - ۱۵:۱۱:۳۳
یکی از صاحبدلان سر به جیب مراقبت فرو برده بود و در بحر مکاشفت مستغرق شده حالی میپرسد از کجای این مثلا حدیث برمی آِید که کله خوراک مردان بهشتی است و زنان را بدان راه نیست؟میگویم خاک بر سرت که فلان نخوانده میپرسیبدان هر آنچ قدرت باه را تشدید کند و رگان را گرم کند بر زنان حرام است حتی بهشتی.والله اعلماین حدیث حسن هم از من:گرفتم ز صد ها فیلتر هم نیک بگذریز چنگال گنجور جان سالم در میبری؟ای تهی دست رفته در بازارترسمت پر نیاوری دستارنقد برف است و گنجور تموزنمنمک کوچ و خواجه غرّه هنوزشوخی
user_image
Pourya
۱۳۹۹/۰۲/۱۹ - ۰۴:۴۲:۰۱
در مورد بیت هشتم:بازی با کلمات سعدی در این بیت بیداد می کنه.اگر واژه ی آخر رو اسیری در نظر بگیریم ، می تونیم یکبار جوری بخونیم که معنی مصراع بشود"شخصی حتی شایسته تر و لایق تر از یک امیر در محضر تو یک اسیر است" و جور دیگه بخونیم که دوستمون اشاره کردن"بهتر از امیر بودن در حضور و بارگاه تو اسیر بودن است" که خوانش اول به نظرم به معنای ذاتیِ کلمه ی لایق نزدیک تره.حالا چنانچه کلمه ی آخر رو امیری در نظر بگیریم هم می تونیم جوری بخونیم که معناش بشه" تو از امیران هم شایسته تر و لایق تر هستی و امیران خودشون در حضرت و بارگاه تو هستند" که خب کمی نامأنوس و سطحی به نظر میاد. مصراع دوم رو هم میتونیم یکبار جوری بخونیم که بشه" بهتر از پادشاهی و فرمانروایی کردن، غلامی و خدمت برای توست" و یکبار بشه "شخصی حتی بهتر و بزرگتر از یک پادشاه، در خدمت تو غلامی ست و نه بیشتر" . جالبه نه؟