سعدی

سعدی

غزل شمارهٔ ۶۳۲

۱

سرو سیمینا به صحرا می‌روی

نیک بدعهدی که بی ما می‌روی

۲

کس بدین شوخی و رعنایی نرفت

خود چنینی یا به عمدا می‌روی

۳

روی پنهان دارد از مردم پری

تو پری‌روی آشکارا می‌روی

۴

گر تماشا می‌کنی در خود نگر

یا به خوشتر زین تماشا می‌روی

۵

می‌نوازی بنده را یا می‌کشی

می‌نشینی یک نفس یا می‌روی

۶

اندرونم با تو می‌آید ولیک

خائفم گر دست غوغا می‌روی

۷

ما خود اندر قید فرمان توایم

تا کجا دیگر به یغما می‌روی

۸

جان نخواهد بردن از تو هیچ دل

شهر بگرفتی به صحرا می‌روی

۹

گر قدم بر چشم من خواهی نهاد

دیده بر ره می‌نهم تا می‌روی

۱۰

ما به دشنام از تو راضی گشته‌ایم

وز دعای ما به سودا می‌روی

۱۱

گرچه آرام از دل ما می‌رود

همچنین می‌رو که زیبا می‌روی

۱۲

دیده سعدی و دل همراه توست

تا نپنداری که تنها می‌روی

تصاویر و صوت

کلیات سعدی به تصحیح محمدعلی فروغی، چاپخانهٔ بروخیم، ۱۳۲۰، تهران » تصویر 967
کلیات سعدی مصور و مذهب نسخه‌برداری شده در ۹۳۴ هجری قمری شیراز » تصویر 597

نظرات

user_image
کیانوش پدرود
۱۳۹۱/۱۱/۰۹ - ۰۱:۴۳:۰۷
یک بیت بسیار زیبا از این شعر جا افتاده است:ای تماشاگاه عالم روی توتو کجا بهر تماشا می روی؟
user_image
علی صداقت
۱۳۹۵/۰۵/۱۵ - ۱۴:۳۶:۰۳
دوستان این غزل رو با صدای استاد بی همتای آواز شجریان در آلبوم نوبت عاشقی بشنوید و در معنای بلند آن مستغرغ شوید.
user_image
گمنام
۱۳۹۵/۰۵/۱۷ - ۰۷:۱۴:۱۸
علی آقا، به چشم ، ما اما مستغرق خواهیم شد، شما خود دانید!!
user_image
مهناز ، س
۱۳۹۵/۰۵/۲۵ - ۰۴:۰۴:۵۲
درود بر شمادرست می فرمائید جناب استاد گوهریاما ، اما کمی دقت نیز از اشتباه جلوگیری می کند ، اینجا هم کم از دانشگاه نیست مانا باشید
user_image
علی صداقت
۱۳۹۵/۰۶/۱۸ - ۱۳:۲۴:۵۴
دوست گمنامی بر من خورده گرفت که مستغرغ نه مستغرق درست گفت ولی بالله خود نیک شاهدی است بر این که در خمار این دو مست، سعدی و شجریان، الفبا که سهل است خود نیز فراموش می شوم.
user_image
مرادی
۱۳۹۵/۰۹/۱۹ - ۰۴:۰۴:۴۷
احسنت بر جناب صداقت!چه
پاسخ نغز و دلکشی!باورکنید من تا قبل از خواندن نظر سایر دوستان اصلا متوجه این اشتباه تایپی نشدم... در خمار این سه مست!
user_image
بابک
۱۳۹۶/۰۸/۲۳ - ۱۵:۴۱:۳۷
"سودا" معانی متعددی دارد، در بیت دهم به معنی "ملالت و دلگیری" است.
user_image
نادر..
۱۳۹۶/۱۰/۱۹ - ۱۳:۴۳:۲۰
گر چه آرام از دل ما می‌رودهمچنین می‌رو که زیبا می‌روی...
user_image
حمیدرضا
۱۳۹۶/۱۱/۱۳ - ۱۰:۳۲:۱۴
در نسخه چاپی تصحیح فروغی جلوی مصرع دوم بیت ششم در پرانتز علامت سؤال گذاشته شده:خائفم گر دست غوغا می‌روی (؟)که به این معناست که مصرع را بی‌معنی یا مغلوط دانسته (عبارت دست غوغا رفتن احتمالا).
user_image
عباسی-فسا @abbasi۲۱۵۳
۱۳۹۹/۰۸/۲۲ - ۰۹:۴۴:۵۱
غزل سعدی روان تر از آب و شیرین تر از عسل است. فقط باید خواند و لذت بردگر قدم بر چشم من خواهی نهاددیده بر ره می‌نهم تا می‌رویسعدی بزرگ، در این بیت به زیرکی تمام یک ایهام را جا سازی کرده استدیده بر ره نهادن به یک معنا چشم به راه شدن و راه را پاییدن و ادامه مسیر شخص را نگاه کردن است به این معنا این شکلی می شود:اگر افتخار بدهی و بر چشم من پا نهی، من هنگام رفتن تو راه را نگاه می کنم و منتظر می مانم که این افتخار نصیبم شوداما در معنای دوم و دقیق ، دیده بر ره نهادن یعنی راه را با چشم، فرش کردناگر افتخار بدهی و بر چشم من پا نهی، من هنگام رفتن تو چشمم را در مسیر رفتن تو قرار می دهم و راه را با چشمم فرش می کنم تا پایت را بر روی آن بگذاری.حافظ نیز تقریبا با همین مفهوم سخنی دارد ولی به جای چشم از رو استفاده کرده و این ایهام را ایشان نیز استفاده کرده استرو بر رهش نهادم و بر من گذر نکردصد لطف چشم داشتم و یک نظر نکردوقتی غزل از خداوندگار سخن باشد و آواز از خداوندگار آواز، آن وقت شنیدنی تر می شود و حق دارد آقای صداقت که غرق زیبایی های غزل گردند و فارغ از خویشتن خویش
user_image
عباسی-فسا @abbasi۲۱۵۳
۱۳۹۹/۰۹/۱۱ - ۰۲:۳۹:۳۱
در اجرای نوبت عاشقی، استاد شجریان این بیت را هم می خوانند:ای تماشاگاه عالم روی توتو کجا بهر تماشا می روی؟قطعا ایشان از نسخه های معتبری استفاده می کنند و حس این بیت هم این قدر بالاست که به راحتی نمی شود حکم کرد که بیت معتبری نیست.اگر به بیت بعد دقت کنیم:گر تماشا می‌کنی در خود نگریا به خوشتر زین تماشا می‌رویمشخص می شود که این بیت اخیر ادامه و مکمل بیتی قبلی است که در اینجا آورده نشده است.
user_image
یوسف شیردلپور
۱۴۰۳/۰۵/۱۳ - ۰۲:۳۸:۰۸
چقدر خوش بحال ماشت که اینچنین شخصیت های متفاوتی ورها از قید و بند دنیایند مانند سعدی و حافظ ومولانا وعطارو از خواندن این مطالب وشعر وغزلیاتت سرمست می‌گردیم  تمام بیت به بیت این غزل نابن ولی بیت آخر آدمی تا اوج بی نهایییییییت عاشق وشیدایی می‌کند:   دیده سعدی و دل همراه توست تا نپنداری که تنها می‌روی عاشق بهترین عنصر و عضوش را بدرقه معشوق کرده وای که بااجرای ماندگار دیده مشتاقان استادان محمد موسوی وخسرو آواز استاد شجریان صد چندان میشود روحشان شاد یادشان گرامی همه اهل هنر و خالقان هنر 💐💐❤️❤️❤️💞💞💯💯