سعدی

سعدی

حکایت شمارهٔ ۵

جالینوس ابلهی را دید دست در گریبان دانشمندی زده و بی‌حرمتی همی‌کرد. گفت: اگر این نادان نبودی، کارِ وی با نادانان بدینجا نرسیدی.

۲

دو عاقل را نباشد کین و پیکار

نه دانایی ستیزد با سبکسار

۳

اگر نادان به وحشت سخت گوید

خردمندش به نرمی دل بجوید

۴

دو صاحبدل نگه دارند مویی

همیدون سرکشی و آزرم‌جویی

۵

و گر بر هر دو جانب جاهلانند

اگر زنجیر باشد، بگسلانند

۶

یکی را زشت‌خویی داد دشنام

تحمّل کرد و گفت: ای خوب فرجام

۷

بتر زآنم که خواهی گفتن، آنی

که دانم، عیب من چون من ندانی

تصاویر و صوت

کلیات سعدی به تصحیح محمدعلی فروغی، چاپخانهٔ بروخیم، ۱۳۲۰، تهران » تصویر 231
گلستان سعدی به خط محمدحسین کشمیری و نقاشی مانوهار داس نسخهٔ کتابخانهٔ دیجیتال دانشگاه کمبریج » تصویر 156
کلیات سعدی نسخهٔ ۱۰۳۴ هجری قمری » تصویر 145
کلیات شیخ سعدی علیه الرحمه به خط محمد حسینی اصفهانی - گلستان مورخ ۱۲۵۹ هجری قمری » تصویر 94
گلستان به خط شکستهٔ خوانا و زیبا تحریر شده در دارالخلافهٔ طهران » تصویر 76
گلستان سعدی به خط خوانا و زیبای میرزا محمدحسین شیرازی سال ۱۲۷۱ هجری قمری » تصویر 176
گلستان سعدی به خط کاتب سلطانی میر علی حسینی به سال ۹۷۵ هجری قمری در بخارا » تصویر 157
گلستان به همراه بوستان در حاشیه » تصویر 140
گلستان سعدی خوشنویسی شده و مذهب مورخ بیستم شوال ۱۱۳۵ هجری قمری » تصویر 189
برگهایی از نسخه‌های گلستان موزهٔ اسمیتسونیان » تصویر 19
برگهایی از نسخه‌های گلستان موزهٔ اسمیتسونیان » تصویر 21
گلستان به خط توسط عبداللطیف شروانى سال ۹۷۱ هجری قمری » تصویر 167
گلستان با بوستان در حاشیه به خط محمدرضا تبریزی سنهٔ ۹۸۰ هجری قمری » تصویر 191
کلیات سعدی مذهب و مصور نسخه‌برداری شده توسط عبدالله بن شیخ مرشد الکاتب در قرن دهم هجری » تصویر 150
شرح گلستان دکتر محمد خزائلی » تصویر 494

نظرات

user_image
علی فروزنده تبریزی
۱۳۹۱/۰۸/۱۹ - ۲۰:۰۰:۳۷
نسخه دکتر خلیل خطیب رهبر:دو عاقل را نباشد کین و پیکارنه دانایی ستیزد با سبکساراگر نادان به وحشت سخت گوید خردمندش به نرمی‌دل بجویددو صاحبدل نگهدارند مویی همیدون سرکشی و آزرم جوییو گر بر هر دو جانب جاهلانند اگر زنجیر باشد بگسلانندیکی را زشت خویی داد دشنام تحمل کرد و گفت ای خوب فرجامبتر زانم که خواهی گفتن آنی که دانم عیب من چون من ندانی
user_image
ابوطالب رحیمی
۱۳۹۳/۰۸/۲۲ - ۰۷:۱۸:۱۰
درسته، من هم این حکایت رو هر جا خوندم یا شنیدم به همراه اشعاری بوده که جناب آقای فروزنده نوشتند، لطف کنید اشعاری رو که از قلم انداختید اضافه کنید.
user_image
فاطمه خانم
۱۳۹۴/۰۹/۱۴ - ۰۲:۳۱:۰۰
جناب فروزندهآقای خطیب رهبر نسخه ندارند. شرح نوشته اند.این ابیات در نسخه ی یوسفی هستند.با تشکر از گذاشتن اشعار
user_image
ش
۱۳۹۶/۱۰/۱۲ - ۰۶:۱۳:۱۴
سلام. ممکن است لطفا کسی معنای مصراع دوم این بیت و ارتباطش با مصراع اول را برایم شرح دهد؟ دو صاحبدل نگهدارند موییهمیدون سرکشی و آزرم جویی
user_image
۷
۱۳۹۶/۱۰/۱۲ - ۰۷:۳۸:۴۸
میگوید دو نفر آگاه و روشن موی ظریف و باریکی را میتوانند نگه دارند(یعنی به اندازه یک تار مو هم که شده نقطه توافقی پیدا میکننند و درگیر نمیشوند ولی حالا بگو دو تا نادان اگر بجای مو هم زنجیر باشند پاره میکنند.همیدون: اکنون(دو صاحبدل نگه دارند مویی)اینک زمان سرکشی(بررسی) و آزرم جویی(آبروداری)میگوید آدمهای آگاه تا میتوانند از درگیری می پرهیزند و اگر هم درگیر شدند در نخستین فرصت با هم کنار میآیند بر خلاف احمقها
user_image
nabavar
۱۳۹۶/۱۰/۱۲ - ۰۸:۳۳:۱۵
ش گرامیدو صاحبدل نگهدارند موییهمیدون سرکشی و آزرم جوییمی گوید : شایسته نیست رشته ی الفت و نرمخویی را از هم گسست ، اگر چه بین دو کس ستیزه باشد ، دو دشمن ِ صاحبدل راه آشتی را قطع نمی کنند گرچه به مویی بسته باشدزنده باشی
user_image
روفیا
۱۳۹۶/۱۰/۱۲ - ۱۵:۲۱:۰۳
بسیار زیبا و خردمندانهپیشترها که جوان تر بودم و نادان، در بریدن راه های ارتباط با مخالفان بسیار شتابزده عمل می کردم. تا اینکه با صاحبدلانی تصادف کردم که در عین بزرگی و قدرتمندی هرگز در بریدن پیشقدم نمی شدند و شتاب به خرج نمی دادند. دکترین شان هم این بود :آدم ها ثروت ما هستند مادامی که نسبت به ما احساس مثبتی دارند! نمی دانم با خود چه خیال می کردم؟ چه برکتی در بریدن بود؟!
user_image
روفیا
۱۳۹۶/۱۰/۱۲ - ۱۵:۲۳:۰۷
همیدون هم معنای ظریفی دارد در اینجا :یعنی at the same timeیعنی جاذبه و دافعه همزمان
user_image
اسماعیل فرازی
۱۳۹۶/۱۱/۰۵ - ۱۸:۱۴:۵۵
"دو صاحبدل نگهدارند موییهمیدون سرکشی و آزرم جویی"دو صاحب دل دو اهل معرفت می توانند که مویی را نگهدارند و پاس بدارند. رشته باریکی را دو صاحبدل می توانند نگهدارند "همیدون" همچنین سرکشی(نکنند خود را از سرکشی نگه می دارند) و شرم و حیا را می توانند حفظ کنند و نگهداری کنند و تعدی نکنند.
user_image
محمدرضا فاخر
۱۳۹۸/۰۱/۳۱ - ۰۱:۴۶:۲۴
معنی بیت آخر رو میشه توضیح بدید ؟ ممنون
user_image
محسن،۲
۱۳۹۸/۰۱/۳۱ - ۰۳:۳۱:۲۱
فاخر جان می گوید تو می خواهی عیب مرا بگویی ، در صورتی که من از آنچه که تو می بینی و می خواهی بگویی بد تر هستم ، من عیب وایراد خودم را از تو بهتر می دانم
user_image
داوود واوش
۱۴۰۰/۰۸/۰۹ - ۱۹:۱۷:۱۰
سلام در مورد مصرعی که سوأل شده بود، به نظرم این حالت بهتر معنا را برساند؛ دو صاحب‌دل نگه‌ دارند مویی همیدونِ سرکشی،  آزرمجویی یعنی دو نفر که صاحب شعور باشند، حتی اگر مویی را در دست بگیرند، می‌توانند از آن مواظبت کنند که پاره نشود، و اگر زمانی اختلاف نظری بین‌شان پیش بیاید آبروداری می‌کنند و حرمت یکدیگر را حفظ می‌کنند؟
user_image
مهدی خلیل لو
۱۴۰۱/۱۰/۱۵ - ۰۳:۲۳:۲۲
به نظر من آزرم یعنی شرم و خجالت کشیدن همیدون سرکشی وازرم جویی به نظر  من این معنی میده که درست چند لحظه بعد سرکشی یا به قول امروزی فحش و گستاخی وحرف زشت به آزرم جویی و خجالت کشیدن می افتی. 
user_image
مهدی خلیل لو
۱۴۰۱/۱۰/۱۵ - ۰۳:۲۷:۱۲
دو صاحب دل نگه دارند مویی یعنی اهل عقل و منطق کمند و طناب ادب و احترام رو به نازکی مویی هم باشه نمی گسلند و نگه میدارند به نظر من به بیت دیگری از خود سعدی فکر کنم میشه استناد کرد که میگه کمند مهر چنان پاره کن که گر شوی روزی پشیمان به هم توانی بست    
user_image
سفید
۱۴۰۱/۱۱/۱۱ - ۱۸:۲۴:۱۸
  بسیار زیبا...  
user_image
Mebia
۱۴۰۳/۰۳/۱۴ - ۰۸:۵۵:۳۳
"دو صاحبدل نگهدارند موییهمیدون سرکشی و آزرم جویی" درود به نظر من منظور این بیت اینه است که دو تا آدم فهمیده اگر مویی در میانشان باشد می توانند نگه دارند و از آن مراقبت کنند همچنین اگر یک آدم سرکش و گستاخ با یک آدم با حیا هم می توانند  در بیت بعد می فرماید اما اگر در هر دو طرف دو تا آدم نادان باشد اگر با زنجیر به هم متصل باشند زنجیر را پاره می کنند