سعدی

حکمت شمارهٔ ۳۰

همه کس را عقل خود بکمال نماید و فرزند خود بجمال.

یکی یهود و مسلمان نزاع می‌کردند

چنان که خنده گرفت از حدیث ایشانم

به طیره گفت مسلمان: گر این قبالهٔ من

درست نیست خدایا یهود میرانم

یهود گفت: به تورات می‌خورم سوگند!

وگر خلاف کنم همچو تو مسلمانم

گر از بسیط زمین عقل مُنعَدِم گردد

به خود گمان نبَرَد هیچکس که نادانم

تصاویر و صوت

کلیات سعدی به تصحیح محمدعلی فروغی، چاپخانهٔ بروخیم، ۱۳۲۰، تهران » تصویر 299

گلستان سعدی به خط محمدحسین کشمیری و نقاشی مانوهار داس نسخهٔ کتابخانهٔ دیجیتال دانشگاه کمبریج » تصویر 232

گلستان سعدی به خط خوانا و زیبای میرزا محمدحسین شیرازی سال ۱۲۷۱ هجری قمری » تصویر 270

گلستان به خط شکستهٔ خوانا و زیبا تحریر شده در دارالخلافهٔ طهران » تصویر 112

کلیات شیخ سعدی علیه الرحمه به خط محمد حسینی اصفهانی - گلستان مورخ ۱۲۵۹ هجری قمری » تصویر 120

گلستان سعدی به خط کاتب سلطانی میر علی حسینی به سال ۹۷۵ هجری قمری در بخارا » تصویر 237

گلستان سعدی به خط کاتب سلطانی میر علی حسینی به سال ۹۷۵ هجری قمری در بخارا » تصویر 238

کلیات سعدی نسخهٔ ۱۰۳۴ هجری قمری » تصویر 181

گلستان به همراه بوستان در حاشیه » تصویر 210

گلستان سعدی خوشنویسی شده و مذهب مورخ بیستم شوال ۱۱۳۵ هجری قمری » تصویر 299

گلستان به خط توسط عبداللطیف شروانى سال ۹۷۱ هجری قمری » تصویر 251

گلستان با بوستان در حاشیه به خط محمدرضا تبریزی سنهٔ ۹۸۰ هجری قمری » تصویر 281

کلیات سعدی مذهب و مصور نسخه‌برداری شده توسط عبدالله بن شیخ مرشد الکاتب در قرن دهم هجری » تصویر 230

گلستان بایسنقری موزهٔ چستر بیتی کتابت به سال ۸۳۰ هجری قمری در هرات » تصویر 91

نظرات

ناشناس

۱۳۹۱/۰۹/۰۵ - ۰۹:۰۰:۵۳

فعل "می رانم" با توجه به نوع فعل و اینکه "می" برای استمرار استفاده نشده و جزئی از خود فعل است، جدا نوشتن آن صحیح نیست

مجتبی

۱۳۹۱/۱۰/۰۴ - ۰۰:۱۲:۲۴

همان "می رانم" صحیح است که مضارع استمراری اول شخص مفرد از مصدر "راندن" است

ناشناس

۱۳۹۲/۰۱/۳۱ - ۲۳:۰۷:۵۲

جای بیت سوم و چهارم باید عوض شود. بیت "گر از بسیط ..." بیت پایانی است

ناشناس

۱۳۹۳/۱۲/۱۵ - ۰۴:۱۷:۴۷

لطفا یا سعدی رو از رو گنجور ورش دارید. یا درستش کنید چون پر از غلط و اشکاله

ناشناس

۱۳۹۳/۱۲/۱۵ - ۰۸:۱۹:۱۳

یکی یهود و مسلمان نزاع می کردند/ چنانکه خنده گرفت از حدیث ایشانمبه طیره گفت مسلمان گرین قباله من/ درست نیست خدایا یهود میرانمیهود گفت به تورات می خورم سوگند/ وگر خلاف کنم همچو تو مسلمانمگر از بسیط زمین عقل منعدم گردد/ به خود گمان نبرد هیچکس که نادانم «میرانم» یعنی مردن یعنی خدایا مرا یهود بمیران (از دنیا ببر). بنابراین جدا نوشتنش صحیح نیست

ناشناس

۱۳۹۵/۰۹/۱۶ - ۱۲:۰۲:۴۱

یهود میرانم: یعنی خدایا! من را یهود بمیران. در روز مرگ چون یهودی من را در شمار آور. "می‌‌رانم" از ریشەی "میراندن" است و نە "راندن". خداون مردم را می میراند اما نمی راند.

بهزاد پاکروح

۱۳۹۶/۰۲/۰۲ - ۱۰:۰۲:۵۷

لطفا واژه ی پایانی بیت دوم را به صورت "میرانم" اصلاح کنید.منطور فعلِ راندن نیست، منظور "میراندن" است و "میرانم" در این جا به معنی "مرا بمیران" است.

سید

۱۳۹۶/۰۳/۲۸ - ۱۵:۴۷:۳۵

آیا در متن اصلی «جهود» آمده است یا «یهود»؟

روح اله

۱۳۹۶/۰۶/۲۲ - ۱۰:۳۲:۵۹

در تایید نظر حضرات آیات خواستم اضافه کنم که «میرانم» مخفف فعل «بمیرانم» به معنای «مرا بمیران» است.

سرگشته

۱۳۹۶/۰۹/۰۴ - ۰۷:۲۶:۱۷

در بیت دوم "به طیره" به معنای "با خشم" استجای بیت سوم و چهارم در نسخه ی ذکاءالملک فروعی اینچنین است:جهود گفت به تورات میخورم سوگند/ وگر خلاف کنم همچو تو مسلمانم.گر از بسیط زمین عقل منعدم گردد/ به خود گمان نبرد هیچکس که نادانملطفا اضلاح فرمایید.در ضمن بر اساس نسخه ی یاد شده به جای یهود در هر دو مورد باید نوشت: جهودبا سپاس

سرگشته

۱۳۹۶/۰۹/۰۴ - ۰۷:۲۷:۲۸

واژه ی "میرانم" همانگونه که دوستان اشاره کرده اند از مصدر میراندن است.طبق نسخه ی فروغی

سرگشته

۱۳۹۶/۰۹/۰۴ - ۰۷:۳۱:۵۷

در هر سه مورد به جای "یهود" باید نوشت "جهود".طبق نسخه فروغی

سرگشته

۱۳۹۶/۰۹/۰۴ - ۰۷:۳۴:۳۳

جای ابیات سوم و چهارم در نسخه ی فروغی برخلاف ضبط شماست

سید عامر هاشمی

۱۳۹۷/۰۵/۰۴ - ۱۱:۲۵:۴۶

نظر بنده اینچنین است:همه کس را عقل خود به کمال نماید و فرزند خود به جمالیکی جهود و مسلمان نزاع می کردند/ چنانکه خنده گرفت از حدیث ایشانمبه طیره گفت مسلمان گرین قباله من/ درست نیست خدایا جهود میرانمجهود گفت به تورات می خورم سوگند/ وگر خلاف کنم همچو تو مسلمانمگر از بسیط زمین عقل منعدم گردد/ به خود گمان نبرد هیچکس که نادانم«میرانم» یعنی خدایا مرا یهود بمیران. بنابراین جدا نوشتنش درست نیست.با احترام عرض ارادت ـ هاشمی

محسن ، ۲

۱۳۹۷/۰۵/۰۵ - ۱۷:۳۵:۰۹

هر کس خویشتن به کمال بیند و فرزند خویش به جمال

عاصمه شعبانی

۱۳۹۸/۰۲/۲۳ - ۱۲:۵۲:۴۱

بیت سوم و چهارم جابجا نوشته شدند. و در بیت دوم فعل میرانم صحیح می باشد چون معنی فعل من را بمیران است و می نشانه ماضی استمراری نیست و نباید جدا نوشته شود.

صالح یزدی

۱۳۹۸/۱۲/۱۵ - ۰۳:۱۷:۴۴

اینهمه بی‌اعتنایی سایت گنجور به حاشیه‌های خوانندگانش جالب است.یعنی واقعا درک و تایید تفاوت فعل‌های می‌رانم و بمیرانم این‌قدر سخت است یا این که اصلا نوشته‌های ما مطالعه نمی‌شود؟

حسین قدسی

۱۳۹۹/۰۱/۲۵ - ۰۵:۵۳:۵۷

با درود و سپاس از گردانندگان این سایت پربار، لطفاً موارد زیر را تصحیح فرمایید:1- ...یهود میرانم (یعنی خداوندا، مرا یهودی بمیران، یا به قول خودمانی‌تر، اگر دروغ گفته باشم از یهودی بدترم، و دیگری نیز در
پاسخ می‌گوید اگر من دروغ گفته باشم از مسلمان بدترم)2- جای بیت سوم و چهارم عوض شود. بیت "گر از بسیط زمین..." بیت آخر است، و پند خردمندانه‌ی حضرت سعدی است که در پایان حکایت مسلمان و یهود می‌فرماید: "حتا اگر روزی عقل از روی زمین ناپدید گردد و همه نادان باشند، باز هم هیچ کس حاضر نیست حتا با خود فکر کند که شاید من اشتباه می‌کنم"

مهناز

۱۳۹۹/۰۲/۰۳ - ۱۰:۲۹:۴۶

متکلم را تا کسی عیب نگیرد سخنش صلاح نپذیردمشو غره بر حسن گفتار خویشبتحسین نادان و پندار خویشهمه کس را عقل خود بکمال نماید و فرزند خود بجمالیکی جهود و مسلمان نزاع میکردندچنانکه خنده گرفت از حدیث ایشانمبطیره گفت مسلمان، گر این قباله مندرست نیست خدایا جهود میرانمجهود گفت بتوریة می خورم سوگندوگر خلاف کنم همچو تو مسلمانمگر از بسیط زمین عقل منعدم گرددبخود گمان نبرد هیچ کس که نادانم

پری

۱۴۰۰/۰۷/۱۱ - ۱۵:۲۰:۴۸

گر از بسیط زمین عقل منعدم گردد ، بخود گمان نبرد هیچکس نه نادانم : اگر از پهنه ی خاک خرد پنهان و نابود گردد ، دیگر یکتن خویش را جاهل نپندارد . سعدی بزرگ میگه زمانی که بساط عقل از روی زمین برچیده بشه دیگه هیچ کس نمیگه من نادانم .

پری

۱۴۰۰/۰۷/۱۱ - ۱۵:۲۸:۴۷

اگه بگیم حتی اگه عقل از روی زمین منعدم بشه بازم کسی نمیگه من نادانم اینجا دیگه چیزی نیست که بر سر اون نزاع کنن چون عقل که نباشه دانایی و نادانی مفهومی نداره ولی سعدی نمیخواد بگه اگه روزی عقل منعدم بشه چون نمیشه؛ میخواد بگه انگار عقل نابود شده که هیچ کس به نادانی خودش اعتراف نمیکنه . اگر منعدم بشه اینجوری میشه