سعدی

سعدی

غزل شمارهٔ ۲۳

۱

نه هر چه جانورند آدمیتی دارند

بس آدمی که در این ملک نقش دیوارند

۲

سیاه سیم زراندوده چون به بوته برند

خلاف آن به در آید که خلق پندارند

۳

کسان به چشم تو بی‌قیمتند و کوچک قدر

که پیش اهل بصیرت بزرگ مقدارند

۴

برادران لحد را زبان گفتن نیست

تو گوش باش که با اهل دل به گفتارند

۵

که زینهار به کشی و ناز بر سر خاک

مرو که همچو تو در زیر خاک بسیارند

۶

به خواب و لذت و شهوت گذاشتند حیات

کنون که زیر زمین خفته‌اند بیدارند

۷

که التفات کند عذر کاین زمان گویند

کجا به خوشه رسد تخم کاین زمان کارند

۸

هزار جان گرامی فدای اهل نظر

که مال و منصب دنیا به هیچ نشمارند

۹

کرا نمی‌کند این پنج روزه دولت و ملک

که بگذرند و به ابنای دهر بگذارند

۱۰

طمع مدار ز دنیا سر هوا و هوس

که پر شود مگرش خاک بر سر انبارند

۱۱

دعای بد نکنم بر بدان که مسکینان

به دست خوی بد خویشتن گرفتارند

۱۲

به جان زنده‌دلان سعدیا که ملک وجود

نیرزد آن که وجودی ز خود بیازارند

تصاویر و صوت

کلیات سعدی به تصحیح محمدعلی فروغی، چاپخانهٔ بروخیم، ۱۳۲۰، تهران » تصویر 1174
کلیات سعدی مصور و مذهب نسخه‌برداری شده در ۹۳۴ هجری قمری شیراز » تصویر 499
کلیات سعدی مذهب و مصور نسخه‌برداری شده در ۹۲۶ هجری قمری » تصویر 555

نظرات

user_image
حسین عشیری
۱۳۹۱/۱۲/۱۷ - ۰۹:۵۷:۱۸
بیت 8 مال و منصب دنیا درسته
user_image
محمد
۱۳۹۱/۱۲/۲۷ - ۰۸:۰۵:۱۵
کرا نمی‌کند این پنجروزه دولت و ملککه بگذرند و به ابنای دهر بگذارند پنجروزه بصورت پنج روزه صحیح می باشد
user_image
علی
۱۳۹۲/۰۸/۲۹ - ۰۸:۲۷:۳۵
به جان زنده دلان سعدیا که ملک وجود/ نیرزرد آنکه دلی را ز خود بیازاری نوشته شده وجودی را ز خود بیازاریاز کتاب فارسی هفتم ص 96
user_image
محمد هادی مرادی
۱۳۹۳/۱۱/۱۷ - ۰۲:۲۵:۱۹
در نسخه مصحح شادروان دکتر یوسفی بیت سوم غزل چنین است : زبانِ خاک که داند که خامُشانِ لحد به صد هزار زبان در حدیث وگفتارندواین یک شاه بیت است
user_image
سجاد نوروزی
۱۳۹۶/۰۱/۱۵ - ۰۸:۵۴:۵۵
به جان زنده دلان سعدیا که ملک وجود/ نیرزرد آنکه دلی را ز خود بیازاریبر سر دل منزل دکتر محمود حسابی نقش بسته است.
user_image
سجاد نوروزی
۱۳۹۶/۰۱/۱۵ - ۰۸:۵۵:۵۲
به جان زنده دلان سعدیا که ملک وجود/ نیرزرد آنکه دلی را ز خود بیازاری بر سر دل منزل پروفسور حسابی این بیت نقش بسته است.
user_image
هوشیار
۱۳۹۷/۰۳/۱۶ - ۰۴:۲۶:۳۱
باسلام خدمت ادب دوستان عزیز، به ویژه علی و سجاد!لطفا" به ردیف و قافیه این شعر سعدی دقّت فرمائید. متاسفانه از آفتهای جدّی در ادب پژوهشی معاصر، کم دقّتی و شتابزدگی در اظهار نظرهاست.باتوجّه به این که درقالبهای شعری قصیده و غزل، قافیه نخستین مصراع با مصاریع زوج یکسان میباشند؛ بنابراین، صورت صحیح بیت، چنین خواهد بود:به جانِ زنده سعدیا! که ملک وجودنیرزد آنکه وجودی ز خود بیازارندمنبع: (غزلهای سعدی، به تصحیح مرحوم دکتر یوسفی، انتشارات سخن، ص26)
user_image
هوشیار
۱۳۹۷/۰۳/۱۶ - ۰۴:۳۳:۴۸
با پوزش خواهی از افتادگی واژه "دلان" در مصراع نخست.به جانِ زنده دلان، سعدیا! که ملکِ وجودنیرزد آنکه وجودی ز خود بیازارند
user_image
شقایق عسگری
۱۳۹۷/۰۴/۰۹ - ۱۶:۳۷:۲۴
سلام دوستان ببخشید کرا نمیکند در بیت9 به معنی ارزش نداشتن آمده است؟؟؟؟؟؟ ممنون
user_image
حسین،۱
۱۳۹۷/۰۴/۱۰ - ۰۱:۱۲:۲۲
شقایق گرامینظر شما درست است اگرچه گوهر نظمم کرای آن نکندکه من نثار کنم بر جناب حضرت شاهبه مانای : شعر من که گوهری گرانبهاست ، لیاقت و ارزشِ نثار بر مقدم شاه را ندارد.کرایه نیز از همین خانواده است.زنده باشی
user_image
جعفری
۱۳۹۸/۰۳/۱۷ - ۱۴:۱۶:۴۰
قابل توجه دوستداران شعر و ادب،بیت ششم مصرع دوم تلمیح است به حدیث پیامبر اعظم که فرموده:الناس نیام فاذا ماتوا انتبهوا.انسان ها در این دنیا گویی مرده اند.هرگاه بمیرند بیدار می شوند.
user_image
فهیمه
۱۳۹۹/۰۲/۱۲ - ۰۸:۵۱:۲۵
یعنی و خدایا