سعدی

سعدی

غزل شمارهٔ ۴۵

۱

ما امید از طاعت و چشم از ثواب افکنده‌ایم

سایهٔ سیمرغ همت بر خراب افکنده‌ایم

۲

گر به طوفان می‌سپارد یا به ساحل می‌برد

دل به دریا و سپر بر روی آب افکنده‌ایم

۳

محتسب گر فاسقان را نهی منکر می‌کند

گو بیا کز روی مستوری نقاب افکنده‌ایم

۴

عارف اندر چرخ و صوفی در سماع آورده‌ایم

شاهد اندر رقص و افیون در شراب افکنده‌ایم

۵

هیچکس بی دامنی تر نیست لیکن پیش خلق

باز می‌پوشند و ما بر آفتاب افکنده‌ایم

۶

سعدیا پرهیزکاران خودپرستی می‌کنند

ما دهل در گردن و خر در خلاب افکنده‌ایم

۷

رستمی باید که پیشانی کند با دیو نفس

گر بر او غالب شویم افراسیاب افکنده‌ایم

تصاویر و صوت

کلیات سعدی به تصحیح محمدعلی فروغی، چاپخانهٔ بروخیم، ۱۳۲۰، تهران » تصویر 1186
کلیات سعدی مصور و مذهب نسخه‌برداری شده در ۹۳۴ هجری قمری شیراز » تصویر 564

نظرات

user_image
امین
۱۳۹۰/۰۸/۱۳ - ۱۶:۲۱:۴۷
با سلام، در بیت ششم این غزل، مصراع دوم باید اینگونه اصلاح شود: ما دهل در گردن و خر در خلاب افکنده ایمواژه خلاف در اینجا هم وزن و هم معنی را به هم میریزد.خلاب: گل و لای به هم آمیخته و زمین باتلاقی که پای آدمی و چهارپا در آن بماند.خر در خلاب افکندن یا خر در خلاب راندن : کنایه از انجام دادن کارهای بیهوده ای است که احتمال ضرر داشته باشند.با تشکر از سایت خوبتان.
user_image
سوسن
۱۳۹۱/۰۳/۰۱ - ۰۶:۲۷:۲۲
بیت5 با این بیت پروین قرابت دارد:(ما نمی پوشیم عیب خویش،اما دیگران /عیب ها دارند و از ما جمله را پوشیده اند)
user_image
امین کیخا
۱۳۹۵/۰۲/۰۷ - ۰۵:۳۷:۱۵
پیشانی کردن یا پیشانیدن اینجا به معنای رودررو شدن است یعنی دقیقا مانند واژه ی confront انگلیسی که front آن از فرانسه به معنای پیشانی است
user_image
بابک چندم
۱۳۹۵/۰۲/۰۷ - ۰۶:۵۲:۰۱
جناب کیخا،دوستان مدتهاست که در بدر بدنبال شمایند، امید که باز گشتتان موقتی نباشد...
user_image
روفیا
۱۳۹۵/۰۲/۰۸ - ۰۷:۴۰:۵۳
چه فرخنده است دیدار دو یار دلپذیر در خم این کوچه...
user_image
عرفان
۱۳۹۵/۰۸/۰۶ - ۰۳:۱۴:۴۷
سلاماز سایت " واژه یاب " استفاده کنید .www.vajehyab.comممنون ضمنا در غزل سعدی واژه ی "خلاب " درست است پیوند زیر را ببینیدپیوند به وبگاه بیرونیسعدیا پرهیزگاران خودپرستی می کنندما دهل در گردن و خر در خلاب افکنده ایم .
user_image
حسین معتقدی فرد)
۱۳۹۸/۱۱/۰۲ - ۱۲:۵۶:۵۷
در بیت بسیارزیبای تعریف صفای نفس وصداقت ذات :هیچ کس بی دامنی ترنیست اماپیش خلق=زیرمی پوشندومابرآفتاب افکنده ایم
user_image
رصا تنها
۱۳۹۹/۰۱/۲۵ - ۱۶:۱۹:۴۶
معنی بیت هیچ کس بی دامن تر نیست لیکن پیش خلق را متوجه نمیشم ممنون میشم کسی توصزح بدهد
user_image
حمیدرضا
۱۳۹۹/۰۴/۱۰ - ۱۰:۴۵:۳۷
در نسخه دیگری اینجور دیده ام که مفهوم رابهتر میرساند.هیچکس بی دامن ترنیست درعالم ولی .....خلق میپوشند ومادرآفتاب افکنده ایم.
user_image
محمد صفاییان
۱۴۰۰/۰۱/۱۹ - ۱۲:۳۳:۱۲
تردامنلغت‌نامه دهخداتردامن . [ ت َ م َ ] (ص مرکب ) کنایه از فاسق و فاجر و بدگمان و عاصی و مجرم و گناهکار و آلوده ٔ معصیت
user_image
محسن
۱۴۰۰/۰۲/۰۷ - ۰۸:۴۰:۵۴
واقعا شاهکاره!