صائب تبریزی

صائب تبریزی

غزل شمارهٔ ۵۸۲

۱

عجب که یک دلِ خوش در جهان شود پیدا

ز شوره‌زار کجا گلسِتان شود پیدا؟

۲

مده چو تیرِ هوایی به بادْ عمرِ عزیز

کشیده دارْ کمان تا نشان شود پیدا

۳

مزن چو تیغ به هر سنگْ گوهرِ خود را

خموش باش که سنگِ فسان شود پیدا

۴

عزیز دار چو اکسیر خاکساران را

که ماه مصر در این کاروان شود پیدا

۵

کجیّ و راستی خلق را محک سَفَرَست

که حالِ تیرِ جدا از کمان شود پیدا

۶

ز چهره‌سازیِ گل مطلبِ بهار این است

که عندلیب در این گلسِتان شود پیدا

۷

چه خامه‌ها که در انشایِ شوق شد کوتاه

نشد که شیری از این نیسِتان شود پیدا

۸

حضور، پردهٔ بیناییَ‌ست و پنبهٔ گوش

که قدرِ بلبلِ  ما در خزان شود پیدا

۹

ز هم جدا نَبُود نوش و نیشِ این گلشن

که وقتِ چیدنِ گلْ باغبان شود پیدا

۱۰

چنین که همت ما را بلند ساخته‌اند

عجب که مطلبِ ما در جهان شود پیدا

۱۱

اگر تو آینهٔ سینه را کنی پرداز

هزار طوطیِ شیرین‌زبان شود پیدا

۱۲

کدام نوش که در وی نهفته نیشی نیست؟

نفاقِ بیشتر از دوستان شود پیدا

۱۳

توان برید چو مقراض صائب از عالم

در این زمانه اگر همزبان شود پیدا

تصاویر و صوت

دیوان صائب تبریزی (مطابق نسخه دو جلدی ۱۰۷۲ ه. ق، به خط صائب از مجموعه شخصی) به اهتمام جهانگیر منصور ج ۱ - صائب تبریزی - تصویر ۷۶
دیوان صائب تبریزی - به کوشش محمد قهرمان؛ غزلیات: الف - ب - تصویر ۳۰۸

نظرات

user_image
میترا
۱۳۹۵/۰۹/۲۶ - ۲۱:۳۴:۲۱
در بیت 11 لغت پرداز ( آیینه پرداز ) صحیح میباشد .
user_image
شهناز ولی پور هفشجانی
۱۴۰۲/۰۹/۰۵ - ۰۶:۵۲:۲۹
 شکل درست مصراع اول اگر تو آینه سینه را کنی پرداز است پرداختن صاف و صیقلی کردن اگر تو آینه سینه را صیقلی کنی و از زنگار و غبار آن را پیراسته کنی آنگاه در دلت هزار طوطی شیرین زبان پدیدار می شود که شعر را به تو الهام می کنند. بیت اشاره دارد به نوع آموزش سخن گفتن به طوطی در قدیم، که طوطی را روبروی آیینه قرار  میدادند و شخصی پشت آینه سخن می گفت طوطی تصویر خود را در آینه می دی و آن را طوطی دیگری می پنداشت و  تصور می کرد این طوطی با او حرف می زند لذا سعی می کرد سخن گفتن او را تقلید کند و این گونه کلمات یا جملاتی را یاد می گرفت. در ادبیات فارسی  شاعر همان طوطی است و دل پاک و جلا یافته آن آینه است و آن که در پشت آینه سخن می گوید خداوند است اگر دل پاک باشد شاعر صرفا آن چیزی را تکرار می کند که خداوند گفته است چنان که حافظ می فرماید در پس آینه طوطی صفتم داشته‌اند آنچه استاد ازل گفت بگو می گویم و مولوی می فرماید آینه ات دانی چرا غماز نیست؟ زانکه زنگار از رخش ممتاز نیست
user_image
رضا از کرمان
۱۴۰۲/۰۹/۰۵ - ۱۰:۲۰:۲۶
سلام کلمه پرداز به تنهایی به معنای پرداختن است ولی این کلمه در ترکیب با کلمات دیگر معانی متفاوتی پیدا میکند مثل کاسه پرداز، کیسه پرداز ،غم پرداز ،جان پرداز ،قرابه پرداز،هنر پرداز ...... ودر ترکیب با آینه (آینه پرداز) طبق نظر صحیح سرکار خانم ولی پور به معنی جلا دهنده است   حتی کلمه پرداخت نسبت به پرواز به معنای صحیح بیت نزدیکتر است شاد باشید