صائب تبریزی

صائب تبریزی

غزل شمارهٔ ۶۶

۱

وصفِ زلفِ یار عاجز می‌کند تقریر را

دوریِ این راه، کوته می‌کند شبگیر را

۲

چشمِ حیران راست دایم حسن در مدِ نظر

عکسِ پا بر‌جا بود آیینهٔ تصویر را

۳

مور چون در خرمن افتد دست و پا گم می‌کند

نیست ممکن سیر‌ْ دیدن حسنِ عالمگیر را

۴

می‌کند وحشت سگِ لیلی همان از سایه‌اش

گر‌چه مجنون کرد رام خود پلنگ و شیر را

۵

کفرِ نعمت می‌کند رزقِ حلالِ خود حرام

طفل از پستان گزیدن می‌کند خون شیر را

۶

در دلِ آهن کند فریادِ مظلومان اثر

ناله از زندانیان افزون بود زنجیر را

۷

از تحمل دشمنِ خونخوار گردد مهربان

گردنِ تسلیم می‌ریزد دمِ شمشیر را

۸

دعویِ حق را کند باطل گناهِ بی‌شعور

عذرِ نامقبول، ثابت می‌کند تقصیر را

۹

از ثباتِ پا توان بر دشمنان فیروز شد

می‌نشاند یک هدف بر خاک، چندین تیر را

۱۰

سرو صائب از هجومِ قمریان بالَد به خویش

از مریدان بادِ نخوت می‌فزاید پیر را

تصاویر و صوت

دیوان صائب تبریزی - به کوشش محمد قهرمان؛ غزلیات: الف - ب - تصویر ۵۹

نظرات

user_image
موسی عبداللهی
۱۴۰۲/۰۶/۲۸ - ۱۰:۵۹:۱۲
  🔹شرح ابیات: 🔰زلف یار به قدری زیبا و جذاب است که توصیف آن غیرممکن است. فاصله و دوری از او شب‌ها را طولانی و سخت می‌کند.چشمان حیران همیشه زیبایی را در نظر دارند و مثل آینه‌ای هستند که تصویر پاهای یار را به نمایش می‌گذارند  ✍️ همچنین، زمانی که موری در خرمن افتد، دست و پاش را گم می‌کند و دیدن زیبایی عالمگیر غیرممکن می‌شود. وحشت سگ لیلی مانند سایه‌اش است، با این حال مجنون به خاطر سگ خود رام را ترساند. او رزق حلال خود را حرام می‌کند و مثل یک کودک خون شیر را می‌جوید. ✅ صدای فریاد مظلومان در دل آهن تأثیر می‌گذارد و ناله آنان از زنجیر بیشتر است. او از تحمل دشمن خونخوار مهربان می‌شود و گردن را در برابر شمشیر تسلیم می‌کند. او ادعای حق را باطل و گناه بی‌شعور را تأیید می‌کند و عذر ناپذیر، خطا را ثابت می‌کند. ✏️ با استواری ها می‌تواند دشمنان را شکست دهد و با یک تیر، هدف را به زمین بفرستد. سرو صائب از حمله قمریان به خودش پشت می‌کند و از شاگردان باد، عزت پیر را بیشتر می‌کند.(او از دنیای بی‌ادبی و زشتی‌ها جدا شده و به عنوان نماد شخصیت پاک و باارزش، به علو و منزلتی بالاتر از سایران می‌رسد. این بیت نشان‌دهنده قدرت و استواری او در مقابل موانع و مخاطبان خصمانه است و به تعزیز جاه و عرضه وجدان برتری او اشاره می‌کند.)