صائب تبریزی

صائب تبریزی

غزل شمارهٔ ۸۶۳

۱

صبح روشن شد، بده ساقی می چون آفتاب

تا به روی دولت بیدار برخیزم ز خواب

۲

هر که در میخانه بردارد ز روی صدق دست

از بیاض گردن مینا شود مالک رقاب

۳

ماهیان از بی زبانی بحر بر سر می کشند

گفتگو داروی بیهوشی است در بزم شراب

۴

عذر بیداد رخ او را خط از عشاق خواست

راه خود را پاک سازد خون چو گردد مشک ناب

۵

از خط شبرنگ گفتم شرم او کمتر شود

پرده دیگر ز خط افزود بر شرم و حجاب

۶

در زمان خط، مدار چشم او بر مردمی است

گردن عامل بود باریک در پای حساب

۷

از نگاه گرم، چون مویی که بر آتش نهند

می شود افزون میان نازکش را پیچ و تاب

۸

فیض گردون بلنداختر بود ز اقبال عشق

تاج بخشی می کند از همت دریا حباب

۹

کیمیای دانه احسان، زمین قابل است

گوهر شهوار گردد در صدف اشک سحاب

۱۰

مردم بی برگ را اسباب عیش آماده است

بستر خار است، در هر جا که سنگین گشت خواب

۱۱

ایمنی جستم ز ویرانی، ندانستم که چرخ

گنج خواهد خواست جای باج ازین ملک خراب

۱۲

در بلندی ناله صائب ندارد کوتهی

کوه تمکین تو می سازد صدا را بی جواب

تصاویر و صوت

دیوان صائب تبریزی - به کوشش محمد قهرمان؛ غزلیات: الف - ب - تصویر ۴۴۶

نظرات

user_image
فرهاد قاسمی ، متخلص به شاهد
۱۳۹۹/۰۵/۲۲ - ۱۵:۳۲:۱۸
سلام و درود خدمت تمامی عزیزان ادب و معرفت دوست و حقیقت جو .با تشکر ویژه از عوامل زحمت کش و محترم سایت گنجور .توصیه ای به دوستان دارم که کتاب : " سبک اصفهانی و تمثیل در شعر صائب و شاعران عصر صفوی " ، تألیف دکتر محمد سیاسی ، را حتما تهیه و مطالعه نمایند و به وسیلهٔ این کتاب و تامل در ابیات گزیده گردیده و مقایسهٔ ابیات با هم به گونه ای ابیات صائب را به وسیلهٔ هم تفسیر نمایند. به تجربه این موضوع برایم ثابت شده که بهترین راه دریافتن عقاید و معنی شعر میرزا صائب مقایسهٔ ابیات وی با ابیات دیگر خودش است.دیوان مرحوم صائب تبریزی به تصحیح استاد مرحوم محمد قهرمان قریب به هفتاد و چهار هزار بیت است و سخت میشود به تمام آن احاطه پیدا کرد ولی با این کتابی که گفتم تقریبا به گونه گونه اندیشه های صائب بر میخورید و بهتر میتوانید به نتیجهٔ کلی برسید.موفق و پیروز باشید.بندهٔ خدا : فرهاد قاسمی ، متخلص به شاهد.
user_image
فرهاد قاسمی ، متخلص به شاهد
۱۳۹۹/۰۵/۲۲ - ۱۵:۵۱:۲۸
سلام و درود خدمت ادب و معرفت دوستان و حقیقت جویان گرامی.در مصرع نخست بیت پایانی که بیت تخلص شعر مرحوم صائب تبریزی می باشد ، یک ایهام بسیار زیبا به کار رفته است که به شرح زیر است :در بلندی نالهٔ صائب ندارد کوتهی :یک معنی : نالهٔ صائب از نظر بلندی هیچ کوتاهی نمیکند : یعنی نالهٔ صائب در بلندی داد خود را می دهد و از ناله فرو گذار نمیکند. و در کل نالهٔ صائب بسیار بلند است.دیگر معنی اینکه : صائب هرگاه در مکان های مرتفع ( مانند کوه ) قرار میگیرد از سر دادن ناله کوتاهی نمی نماید. چون معمولا افرادی که به شدت ناراحتی دارند در کوه و بلندی داد فریاد را می دهند تا اندکی آرام شوند..بنده را حلال کنید بخاطر دانش کم و بضاعت مزجاتم.خدا خیر بدهد به کسی که بدون اینکه اجر مرا ضایع کند من را مورد انتقاد سازنده قرار دهد تا همگان از بحث ایجاد شده استفاده ببرند.سه چیز بی سه چیز نماند :مال بی معاملهپادشاه بی سیاستعلم بی بحث.والله اعلم بالصواب.بندهٔ خدا : فرهاد قاسمی ، متخلص به شاهد.