سعدالدین وراوینی
یکی از آثار ارزنده نثر فنی فارسی مرزبان نامه بازنگاشته خامهٔ نویسنده و گوینده و ادیب توانا سعدالدین وراوینی است که در میانهٔ سالهای ۶۱۷ الی ۶۲۲ ه.ق (و پس از دویست و اندی سال که از تاریخ تألیف آن توسط مزربان بن رستم یکی از شاهزادگان طبرستان می گذشت) از گویش طبری به زبان پارسی دری، آراسته به صنایع لفظی و معنوی و اشعار تازی و پارسی و امثال و اخبار، برگردانیده شد. این کتاب از لحاظ شیوه نثر نویسی پیرو سبک نصرالله بن عبدالحمید منشی مترجم کلیله و دمنه از عربی به فارسی است.
متن این کتاب به همت آقای سیاوش جعفری از روی تصحیح دکتر خلیل خطیب رهبر در گنجور در دسترس قرار گرفته است.
آمار
| ردیف | وزن | تعداد ابیات | درصد از کل |
| ۱ | مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی) | ۵۰ | ۲۲٫۷۳ |
| ۲ | فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون) | ۴۱ | ۱۸٫۶۴ |
| ۳ | فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه) | ۴۰ | ۱۸٫۱۸ |
| ۴ | مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف) | ۳۱ | ۱۴٫۰۹ |
| ۵ | فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف) | ۱۱ | ۵٫۰۰ |
| ۶ | مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف) | ۹ | ۴٫۰۹ |
| ۷ | مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف) | ۷ | ۳٫۱۸ |
| ۸ | مفعول مفاعلن مفاعیلن (هزج مسدس اخرب مقبوض) | ۶ | ۲٫۷۳ |
| ۹ | مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف) | ۵ | ۲٫۲۷ |
| ۱۰ | مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی) | ۴ | ۱٫۸۲ |
| ۱۱ | مفتعلن فاعلات مفتعلن فع (منسرح مثمن مطوی منحور) | ۴ | ۱٫۸۲ |
| ۱۲ | مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن (منسرح مطوی مکشوف) | ۴ | ۱٫۸۲ |
| ۱۳ | فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف) | ۳ | ۱٫۳۶ |
| ۱۴ | مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن (هزج مثمن اخرب) | ۲ | ۰٫۹۱ |
| ۱۵ | مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف) | ۲ | ۰٫۹۱ |
| ۱۶ | مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم) | ۱ | ۰٫۴۵ |
| ردیف | زبان | تعداد ابیات | درصد از کل |
| ۱ | عربی | ۲۷۷ | ۵۵٫۷۳ |
| ۲ | فارسی | ۲۲۰ | ۴۴٫۲۷ |
| ردیف | قالب شعری | تعداد ابیات | درصد از کل |
| ۱ | غزل/قصیده/قطعه | ۴۱۷ | ۸۳٫۹۰ |
| ۲ | مثنوی | ۳۲ | ۶٫۴۴ |
| ۳ | رباعی | ۲۶ | ۵٫۲۳ |
| ۴ | قطعه | ۲۲ | ۴٫۴۳ |
منابع کاغذی
