عارف قزوینی

عارف قزوینی

شمارهٔ ۱۴ - از کفم رها

عارف بنا به آنچه در دیوانش نوشته این تصنیف را پس از جدایی از «دوست وفادارش» استاد علی‌محمد معمارباش،  بین قم و اصفهان ساخته است (سال ۱۳۲۹ ه.ق).

۲

از کفم رها‌، شد قرار دل

نیست دست من، اختیار دل

۳

هیز و هرزه‌گرد، ضدّ اهل درد

گشته زین در آن در مدارْ دل

۴

بی‌شرف‌تر از دل مجو که نیست

غیر ننگ و عار، کار و بار دل

۵

خجلتم کُشد، پیش چشم از آنک

بود بهر من در فشارِ دل

۶

بس که هر کجا رفت و برنگشت

دیده شد سفید، ز انتظار دل

۷

عمر شد حرام، باختم تمام

آبرو و نام، در قمار دل

۸

بعد از این ضرر، ابلهم مگر

خم کنم کمر زیر بار دل؟

۹

هر دو ناکسیم، گر دگر رسیم

دل به کار من، من به کار دل

۱۰

داغدار چون لاله اش کنم

تا به کی توان بود خار دل

۱۱

همچو رستم از تیر غم کُنم

کور چشم اسفندیار دل

۱۲

خون دل بریخت از دو چشم من

خوش‌دلم از این، انتحار دل

۱۳

افتخار مرد در درستی است

وز شکستگی است اعتبار دل

۱۴

عارف این قدر لاف تا به کی؟

شیر عاجز است از شکار دل

۱۵

مقتدرترین خسروان شدند

محو در کف اقتدار دل

تصاویر و صوت

عارف قزوینی شاعر ملی ایران - عارف قزوینی - تصویر ۳۷۹

نظرات

user_image
مهفر
۱۳۹۷/۰۱/۱۹ - ۰۷:۵۶:۰۳
در بیت دوم به اشتباه به جای کلمه مدار نوشته شده است مدارد
user_image
omid
۱۳۹۷/۰۲/۱۵ - ۱۸:۱۰:۰۳
این تصنیف در دو دستگاه افشاری وابوعطا ساخته شده..اجرای زنده یاد مرضیه در ابوعطا هست که با ارکستراسیون بی نیر خالقی همراه هست
user_image
حسنک
۱۳۹۷/۰۸/۱۶ - ۱۱:۲۸:۴۰
هم زنده یاد مرضیه و هم زنده یاد محمدرضا لطفی در ابوعطا این ترانه اجرا کرده اند.
user_image
غلامحسین مرادی قره قانی
۱۳۹۷/۰۹/۰۴ - ۱۱:۵۸:۵۰
سلام .خانم سیما مافیها در تنها کاستشان این تصنیف را بسیار زیبا اجرا کرده است
user_image
بهرام مشهور
۱۳۹۷/۱۱/۰۹ - ۱۶:۳۵:۲۶
مهفر درست نوشته لطفاً مورد را تصحیح کنید
user_image
برهان حسنی
۱۳۹۸/۰۱/۰۹ - ۱۵:۰۲:۴۵
استاد لطفی هم توی آلبوم “خموشانه” این تصنیف رو خوندنابوعطا خوندن اگه اشتباه نکنم
user_image
محسن
۱۳۹۸/۰۵/۲۹ - ۰۳:۵۴:۰۶
استاد شجریان بیت پنجم به جای کلمه بس ، از کلمه دل استفاده کردند
user_image
محسن
۱۳۹۸/۰۵/۲۹ - ۰۳:۵۵:۰۹
استاد شجریان در بیت پنج ،به جای کلمه بس ، از کلمه دل استفاده کردند
user_image
فروزانفر
۱۳۹۹/۰۳/۱۳ - ۱۴:۲۵:۴۲
از کفم رها شد مهار دل " را استاد شجریان اجرا کردند استاد لطفی (و گنجور) این مصراع را " از کفم رها شد قرار دل" باز گو نموده اند.البته مهار دل به نظر بهتر مینشیند چون توصیف دل به اسب و توسن و رف رف همیشه در ادبیات ما بوده. و چون مهار اسب دل رها شود اختیار دل در کف نیست!تا دوستان چه نظر فرمایند!
user_image
مهیا
۱۳۹۹/۰۵/۲۴ - ۲۰:۵۱:۱۲
میشه لطف کنید بگید معنی بیتافتخار مرد در درستی استوز شکستگی است اعتبار دلچی میشه؟
user_image
نگین راد
۱۳۹۹/۰۹/۲۶ - ۰۷:۱۷:۳۹
بیت دوم در مدار دل صحیح است با استناد به تصنیف استاد لطفی
user_image
رضا
۱۳۹۹/۰۹/۲۹ - ۱۷:۳۴:۵۶
در جواب مهیای عزیز افتخار مرد (منظور انسانی که به شرف مردانگی رسیده ) در راستی و درستی اوست ولی دل در شکستگی ( متضاد معنای ظاهری درستی ) است
user_image
محمود
۱۴۰۰/۰۱/۱۲ - ۰۳:۲۵:۱۹
یک اجرای خصوصی از استاد شجریان با همنوازی آقایان درخشانی و افشارنیا از این تصنیف وجود دارد
user_image
مرعشی
۱۴۰۰/۰۱/۱۴ - ۰۰:۲۴:۰۶
این تصنیف رو خانم مهدیه محمدخانی هم اجرا کرده اند
user_image
یوسف شیردلپور
۱۴۰۱/۰۹/۰۱ - ۱۱:۵۷:۲۸
بادرود به همه عزیزان گنجوری ودست اندارکاران برنامه وسایت گنجنور وبااحترام به نظرات همه عزیزان این شعر عارف بزرگ راخیلی از عزیزان وسروران گرامی اجرا کردند ولی گویی استاد شجریان مکملی به شعروآواز میفزایند که تا اعماق وجود شنونده رسوخ میکند ودگرگون میشود  حال مخاطب وشنونده ودیگر جایی خلعی احساس نمیشود روحشان شاد✋
user_image
منوچهر جوانشیر
۱۴۰۲/۰۲/۳۱ - ۱۸:۲۴:۱۲
آیا وزن عروضی این شعر چنین است: مفتعلن فع، مفتعلن فع
user_image
عرفان خسروی
۱۴۰۲/۰۷/۱۰ - ۱۰:۱۴:۰۹
 معنای بیت دوم: بدین شیوه ره پیمودن و از این درِ رهایی و سرخودی و ولنگاری وارد آمدن _که دل آن را برگزیده است و در بیت نخستْ سخنِ آن رفت_ باعث شده تا آن دلِ در مدار و سر به راه، هرزه‌گرد و گیج و گم‌راه شود و پاکی و معصومیّتش از دست برود و نتیجتاً دیگر این دل، در مدارْ نه، بلکه هرز می‌گردد! (در بارۀ عیب قافیه در این بیت نیز، باید گفت که: گاهی شاعرِ نغمه‌دان و قافیه‌پرداز، موسیقی برایش در اولویت قرار داشته و چنین خطاهایی از او سر می‌زده است. تا حدی که حتی حافظ نیز از این ماجرا مستثنا نیست. برای اطمینان، بررسی کنید قافیه را در بیتِ «صلاح کار کجا و من خراب کجا/ببین تفاوت ره کز کجاست تا به کجا».